Οι παρεμβάσεις που προτείνονται για την αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης έχουν ως σκοπό την διατήρηση της θερμοκρασίας ενός κτηρίου σε επιθυμητά επίπεδα χωρίς ενεργειακές απώλειες. Οι παρεμβάσεις αυτές μπορεί να είναι αυτόνομες ή διαδοχικές. Πιο αναλυτικά, παρουσιάζονται στην συνέχεια.

Μονώσεις σωληνώσεων και Περιοχής Σωμάτων σε συνδυασμό με αντιστάθμιση λειτουργίας εγκατάστασης

Μια φτηνή παρέμβαση:

Από την μελέτη του κόστους των θερμικών διαρροών από το σύστημα της θέρμανσης σε ένα κτήριο προέκυψε ότι ανάλογα με το μέγεθος του κτηρίου αυτό ανάγεται σε 2~4% σε μονοκατοικίες και φτάνει το 10~12% σε πολυκατοικίες. Ειδικά στις παλιές εγκαταστάσεις όπου εφαρμόζεται το δισωλήνιο σύστημα και όπου το πλήθος των σωληνώσεων είναι εκτεταμένο δημιουργείται μια τεράστια επιφάνεια θερμικής διαρροής που πολλές φορές πλησιάζει την επιφάνεια σώματος.

Σχήμα 1: θερμικό σύστημα [πηγή ΚΑΠΕ, «κτίρια και περιβάλλον», πρόγραμμα Leonardo Da Vinci, 2001]

Παράλληλα στα σώματα που τοποθετούνται στην εξωτερική τοιχοποιία, λόγω της ακτινοβολίας και της υπερθέρμασνης της εσωτερικής επιφανείας του εξωτερικού τοίχου, αλλά και της ρύπανσης του, αναπτύσσονται θερμοκρασίες ιδιαίτερα υψηλές απορροφώντας σημαντικό μέρος της θερμότητας του σώματος. Υπολογίζεται ότι το 7~15% της ισχύος του σώματος μπορεί να διαρρεύσει από μη μονωμένο εξωτερικό τοίχο με αποτέλεσμα την χαρακτηριστική μείωση της απόδοσης του σώματος στον χώρο.

Η βελτίωση των δυο αυτών λειτουργιών, αφενός των απωλειών σωληνώσεων και αφετέρου των απωλειών λόγω ακτινοβολίας σε εξωτερικούς τοίχους σωμάτων μπορεί συνολικά να πλησιάσει το 20% της συνολικά καταναλισκόμενης ενέργειας, κάτι που μπορεί να πολλαπλασιασθεί σε πολυώροφα κτήρια, εάν ληφθεί υπόψη η υπερθέρμανση των πρώτων ορόφων και η αδυναμία θέρμανσης των τελευταίων.

Με την εφαρμογή της μόνωσης των σωληνώσεων, μέσω μονωτικού υλικού τύπου Armaflex ή μέσω ειδικής θερμομονωτικής βαφής, και η αντίσταση στη απώλεια λόγω ακτινοβολίας, τοποθετώντας ανακλαστική μόνωση, φύλλο αλουμινίου ή συνθετικό μονωτικό διαστρωματικό υλικό με ικανότητα ανάκλασης της θερμότητας στην επικίνδυνη περιοχή, μπορεί να βελτιωθεί η λειτουργία της εγκατάστασης θέρμανσης σε ποσοστό 18% με παράλληλη βελτιστοποίηση στην κατανομή της θερμοκρασίας στο κτήριο.

Το κόστος των εφαρμογών αυτών ανέρχεται σε μέση τιμή περί τα 100€/σώμα (συμπεριλαμβανομένων και των εργατικών).

Σχήμα 2: Μόνωση σωληνώσεων [πηγή Εργαστήριο Περιβαλλοντικών & Ενεργειακών Ερευνών, Μιχ. Γρ Βραχόπουλος, 2010]

Επέκταση της απόδοσης του συστήματος:

Κατά την παρέμβαση αυτή μπορεί να συμπληρωθούν, ειδικά σε πολυκατοικίες ή κτήρια πολλαπλών χρήσεων, συστήματα αντιστάθμισης τα οποία μπορούν να επιφέρουν συμπληρωματικά μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας λόγω της προσαρμογής του συστήματος θέρμανσης στις συνθήκες περιβάλλοντος.

Με ένα κοινό σύστημα αντιστάθμισης μπορεί η εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης να παρακολουθεί την θερμοκρασία και υγρασία περιβάλλοντος και αναλόγως να εκκινεί και διακόπτει την λειτουργίας της, μεταβάλει (εφόσον είναι δυνατό) την θερμοκρασία λειτουργίας και μειώσει ουσιαστικά ή ορθότερα μηδενίσει τους χρόνους περιττής λειτουργίας της εγκατάστασης όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Η εφαρμογή αυτή επιφέρει εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 10% και το κόστος της αναμένεται να ανέλθει στα 700€.

Τοποθέτηση θερμοστατικών διακοπτών στα σώματα:

Σε κάθε σώμα μπορεί να τοποθετηθεί θερμοστατικός διακόπτης ο οποίος να λειτουργεί συναρτήσει της θερμοκρασίας που επιτυγχάνεται στον χώρο. Με τον τρόπον αυτό διατηρείται η θερμοκρασία του κάθε χώρου στα επιθυμητά επίπεδα και ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα λειτουργίας της θέρμανσης ως αυτόνομης ¹. Με την χρήση των θερμοστατικών διακοπτών μπορεί ο κάθε ένοικος να επιλέξει κάθε φορά τους χώρους που θέλει να θερμαίνονται και να επιλέγει τον χρόνο χρήσης της εγκατάστασης θέρμανσης για το διαμέρισμά του. Αυτή η πρακτική μπορεί, ανάλογα με την χρήση να δημιουργήσει εξοικονόμηση ενέργειας και ταυτόχρονα να επιτύχει βέλτιστες συνθήκες διαβίωσης στο διαμέρισμα.

Το ποσοστό της εξοικονόμησης δεν μπορεί να προεκτιμηθεί αλλά είναι αναμενόμενο για κάθε ένοικο ενώ το κόστος για την τοποθέτηση είναι περί τα 120€ ανά σώμα χωρίς να περιλαμβάνεται και το κόστος αντικατάστασης του σώματος.

Σχήμα 3: θερμαντικό σώμα με θερμοστάτη [πηγή ΚΑΠΕ]

Σχήμα 4: Διάταξη δισωληνίου Συτήματος Θέρμανσης [πηγή Ειδική προσέγγιση στις κεντρικές θερμάνσεις, Μιχ. Γρ Βραχόπουλος, Εκδόσεις Σταμούλη, 2006]

Σχήμα 5: Αξονομετρικό διάταξη δισωληνίου Συτήματος Θέρμανσης [πηγή Ειδική προσέγγιση στις κεντρικές θερμάνσεις, Μιχ. Γρ Βραχόπουλος, Εκδόσεις Σταμούλη, 2006]

¹ Στην περίπτωση αυτή η δυνατότητα αυτονομίας ορίζεται μόνο και αποκλειστικά ως προς το χρόνο χρήσης, δημιουργεί όμως ένα επιπρόσθετο κόστος θέρμανσης λόγω της χρονικής μετατόπισης των αναγκών σε γειτονικά διαμερίσματα, εφόσον αυξάνονται οι απώλειες που αντιμετωπίζει το κάθε διαμέρισμα όταν αυτό λειτουργεί αυτόνομα.